खैरलांजीच्या ज्वाला

~m¡Õ Yå_ àdV©ZmMm gwdU© _hmoËgd Xoe^a gmOam hmoV AgVmZm [dX^m©Vrb ^¨Smam [OëhçmVrb I¡abm¨Or JmdmV ^moV_m¨Jo HwQy¨~mVrb Mma bmoHm¨Zm JmdHè`m¨Zr RoMyZ _maÊ`mMr Hb¨HrV KQZm KSbr. _[hbm-_wbm¨Mmhr Á`m¨Zr [dMma Hobm OmUma Zmhr, EdTr ZamY_Vm HmoUË`mhr nmVirda jå` Ré eHV Zmhr. OmVr` _mZ[gHVoVyZ OÝ_bobr hr [dH¥Vr \wbo-emhy-Am¨~oSHam¨À`m _hmamï—mV KSmdr, `mgmRr cm[OadmUr Jmoï Xwgar Zmhr.

`mg¨X^m©V d¥ËVnÌm_YyZ Hmhr CbQ-gwbQ ~mVå`mhr à[gÕ Pmë`m. Ë`mVb¨ gË`-AgË` Oo Hmhr Agob Vo VnmgmA¨Vr nwTo `oB©bM. nU Hm`Xm hmVmV KoDZ, bmoHemhrMm _wSXm nmSyZ H¥Ë` HaÊ`mMo A[YHma HmoUmbmhr XoVm `oUma Zmhr. I¡abm¨Or_Ü`o Omo Z¥e¨g àHma KSbm Vmo _mZdVobm-_mUwgHrbm cmO[dUmam hmoVm. `m àHaUmV nmocrg `¨ÌUm g¨doXZmeyÝ`nUo dmJbr. ñWm[ZH amOHmaU-JmddmSçmVrb OmVr` _mZ[gHVm `m¨Mmhr `m àHaUmda à^md nSbm. àHaU Xm~y-XSnyZ QmHÊ`mn`©¨V hmbMmbr Pmë`m. nU Am¨~oSHadmXr MidirVrb bmoH AmVm AÝ`m` ghZ HéM eHV Zmhr. _hmamï—mV amï—r` Hm±J«og Am[U amï—dmXr Hm±J«og¨M `wVr gaHma Amho. Ama.nr.Am`. Mo gd©M ZoVo XmoÝhr Hm±J«ogMr gmï-Hmoï O_dyZ AmhoV. Ë`m_wi¨ Am¨~oSHar OZVoZ¨ I¡acm¨Or àHaU CËñ\wV©nUo hmVr KoVb¨. gaHmaZo I¡acm¨Or àHaUmV Mm¡HergmRr [Xa¨JmB© Hobr. Amamonr COi _mÏ`mZ¨ JmdmV [\aV am[hbo. ZoV¥Ëd [dhrZ `m Am¨XmobZmMm [MaSÊ`mMo à`ËZ Hobo OmVrb. Am¨XmobZ A[YHM ^SHb¨, Va [anpãcHZ ZoVohr ~°Za-nmoñQa KoDZ CVaVrb HmaU ñWm[ZH ñdamÁ` g¨ñWm¨À`m [ZdSUyHm nwTo AmhoV. AZoH bmoH I¡acm¨Orbm ^oQ XoDZ OmV AmhoV. J¥h_¨Ìr Ama.Ama.nmQrb `m¨Zmhr I¡acm¨Orbm ^oQ [Xbr. CÚm [dcmgamd Xoe_wI qHdm eaX ndma, gmo[Z`m Jm¨Yrhr I¡acm¨Orbm nmohMVrb. àíZ ZoË`m¨À`m ^oQrMm Zmhr. ^oQr Z XoVmM AÝ`m`J«ñVm¨Zm Ý`m` XoÊ`mMm Amho. amÁ`HVo© Á`m IwMuda ~gbo AmhoV. [VWyZM Ë`m¨Zm Ý`m`mMr gwÌo hc[dbm `oVmV. Ë`mgmRr ~wS PQdV-hbdV I¡acm¨Orn`©¨V Ywi CSdÊ`mMr JaO Zmhr. ^¡æ`mcmc ^moV_m¨JoM HwQw¨~ Á`m JmdmV OJb¨ [VWM¨ Ë`m¨Zm Rma HaÊ`mV Amb¨, Ë`m JmdmV OmÊ`mMrhr BÀNm Am¨Hmjm _éZ OmUo, hr ^maVr` cmoHemhrbm Hmir_m \mgUmar ~m~ Amho. _hmamï— gaHma hmJUmXmar _wºrMm S¨Hm [nQyZ HamoSmo én`o IM© HarV Amho nU Amnbr Jmd¨ _Zwé½U _wº hmoUma Ë`mgmRr Hmhr HaUma Amho Hr Zmhr? I¡acm¨Or àHaUmVyZ CRboë`m Á`mcm¨à_mUo _hmamï—mMo Z^m¨JU nwÝhm Hcm¨[HV hmoUma Zmhr, `mgmRr HRmoa Cnm``moOZm HaUma Hr Zmhr?

बदनाम आपणच होतोय…

उत्तर प्रदेशातील कानपूरमध्ये कोण्यातरी माथेफिरू माणसाने बाबासाहेबांच्या प्रतिमेची विटंबना केली. काल दिवसभर संपुर्ण महाराष्ट्रात याचे भयंकर प्रतिसाद उमटत होते. आजही बऱ्याच ठिकाणी संचारबंदी चालू आहे. मुंबाईमध्ये तर काल डेक्कन क्वीन आणि एक लोकल ट्रेनही जाळली.

काय होतय हे आजकाल? कुठे जात आहोत आपण? ही आपलीच चळवळ आहे का? बाबासाहेबांना हेच अपेक्षीतहोतं?

आपण बाबासाहेबांचे वाटेने जाणारे ज्ञानमार्गी आहोत. बाबासाहेबांबद्दल आपण सर्वांनाच नितांत आदरआहे.त्यांच्याबद्दल आपल्या भावना इतक्या उत्कट आहेत की त्यांच्याविरुद्ध आपण एक शब्दही सहन करूशकत नाही. हे सगळं बरोबर आहे पण आजकाल आपली चळवळ ज्या मार्गानं जातेय तो मार्ग त्यामहामानवाच्या नावाला शोभणारा मुळीच नाही.

आपण प्रत्येक अपमान मुकाट्याने सहन करावेत असं कोणीच म्हणणार नाहे, पण हिंसाचार हा काही बुद्धाचामार्ग नाही. खैरलांजीमध्ये जे काही झालं ते किंवा कानपुरची घटना ह्या निश्चितच निषेधार्ह होत्या पण आपलामार्ग मात्र चुकीचा होता. यामुळे आपणच बदनाम होत आहोत. ‘यांना दुसरं येतच काय?’ अश्या तऱ्हेच्याप्रतिक्रिया आत्तच यायला लागल्या आहेत.

ही वेळ आहे खरंच आपल्याला काय काय येतं ते दाखवण्याची! ‘यांना दुसरं येतच काय?’ म्हणण्याअगोदर त्यांनादहा हज्जार वेळा विचार करावा लागला पाहिजे,असं करून दाखवण्याची! असं करून दाखवण्याची की यांच्यापायाकालची जमीन सरकली पाहिजेत.

आणि या जमिनीला आताच हादरे बसायला लागले आहेत. बुडाखालच्या सरकारी नोकरीच्या खुर्च्याखिळखिळ्या व्हायला लागल्या आहेत. अशावेळी आपल्या बदनामीसाठी त्यांना बहाणा पुरवण्यात कसलाशहाणपणा!

ही आग लवकर विझायला हवी. मनाला नवनवे मोहर फुटू द्या! आसमंत भारून जाऊ द्या आपल्या मोहराच्यासुगंधाने! आपल्याला हा मोहर देणाऱ्या वसंताची पुण्यतिथी लवकरच येतेय. एका नव्या आत्माभिमानानेत्यांना सामोरे जाऊया! पुढच्यावेळी बाबासाहेबांच्या पुतळ्यासमोर जातांना आपल्या मान लाजेने नाहे तर फक्तकृतज्ञतेनं झुकलेली असावी.

या पुन्हा एकदा मनापासून प्रतिज्ञा करूया-

“पाणातिपाता वेरमणी सिक्खापदं समादियामि”
(मी सर्व प्राणीमात्रांवर प्रेम करेन अशी मी प्रतिज्ञा करते/करतो)